Zaćma – to się leczy!

Zaćma, nazywana również kataraktą, jest prawdopodobnie główną przyczyną ślepoty na świecie. W Polsce cierpi na nią prawie milion osób. Tak zwana zaćma starcza jest najczęściej występującym rodzajem tej dolegliwości. Dzięki rozwiązaniom we współczesnej medycynie większość osób ma szansę odzyskać normalny wzrok.

Zaćmę starczą, to znaczy tę, której objawy pojawiają się po 60. roku życia, nazywa się nabytą. Jest ona najpowszechniejszym typem tego schorzenia. Powszechnie uważa się, że jest ona naturalnym skutkiem starzenia się organizmu. Aż w 90% przypadków związana jest ona bowiem z wiekiem. Przyczyny choroby nie są do końca jasne, może ona powstać w następstwie cukrzycy lub urazów gałki ocznej. Istotną rolę odgrywają w tym wypadku czynniki genetyczne. Osoby, u których w rodzinie zaćma była już stwierdzona wcześniej, są bardziej narażone na jej wystąpienie.

Problem mętnej soczewki

Proces powstawania zaćmy starczej można podzielić na następujące etapy: wzrost uwodnienia soczewki, następnie jego zmniejszenie, do tego dochodzi zaburzenie metabolizmu białek soczewki, spadek stężenia potasu oraz wzrost stężenia sodu i wapnia w oku. W efekcie zaćmy soczewka staje się mętna, co utrudnia codzienne widzenie. Najbardziej zauważalne skutki rozwijającej się choroby to:

brak ostrości obrazu,
zmniejszenie poczucia kontrastu obrazów,
trudności z widzeniem nocą,
efekt „halo”, czyli podwójnego światła,
problem z widzeniem przedmiotów czy osób znajdujących się w dali.

Zaćma nie powoduje łzawienia, zaczerwienienia ani dolegliwości bólowych oczu, dlatego łatwo zbagatelizować pierwsze niepokojące sygnały – zwłaszcza, jeśli dotyczą tylko jednego oka. Jednak wystąpienie powyższych symptomów powinno skłonić daną osobę do wizyty u okulisty. W przeciwnym razie degradacja soczewki będzie postępować. Zaawansowaną zaćmę można poznać po szaro-białych źrenicach. Sam proces zmętnienia soczewki może trwać nawet kilka lat.

„Rozróżnia się trzy rodzaje zaćmy: jądrową, podtorebkową oraz korową. Każdą z nich cechują dodatkowe skutki, poza ogólnie występującymi. W przypadku zaćmy jądrowej będzie to zmiana w postrzeganiu barw, podtorebkowej – zjawisko rozszczepienia światła wokół jego źródła, zaś korowej – podwojenie konturów” – wyjaśnia lek. med. Maciej Koszałkowski, specjalista okulista z CM ENEL-MED.

Odzyskać wzrok

Nie ma leku na zaćmę, podobnie jak szkieł korekcyjnych, najlepszą formą leczenia jest operacja. Usunięcie zaćmy jest jednym z najczęściej wykonywanych zabiegów w okulistyce. Obecny trend, to wykonanie operacji już we wczesnym stadium schorzenia, gdy pogarsza się ostrość widzenia, odczuwalna, np. podczas jazdy samochodem czy pracy przy komputerze. Wskazaniem do przeprowadzenia zabiegu jest więc pogorszenie się wzroku, którego nie można skorygować żadnymi okularami, a uniemożliwiające prawidłowe funkcjonowanie pacjenta.

Przed operacją niezbędne jest wykonanie dokładnego i szczegółowego badania okulistycznego w celu wykluczenie ewentualnych przeciwwskazań. „Zabieg odbywa się przy użyciu ultradźwięków, które rozbijają zmętniałą soczewkę, co umożliwia następnie wstawienie sztucznej. Pacjent jest zazwyczaj znieczulany tylko miejscowo, a sama operacja zajmuje maksymalnie 20 minut. Po niej można udać się prawie natychmiast do domu” – mówi specjalista okulista z Centrum Medycznego ENEL-MED.

W tej chwili stosuje się najczęściej akrylowe lub silikonowe soczewki, które pozwalają skorygować wady wzroku, jak krótko- czy dalekowzroczność oraz astygmatyzm. Posiadają one dodatkowo filtr UV i żółtą plamkę, która chroni oko przed negatywnym działaniem światła niebieskiego. Obecnie są one dostępne tylko w formie usługi prywatnej. Wybór soczewki powinien być zawsze poprzedzony konsultacją ze specjalistą okulistą.

Wskazania po zabiegu

Konsultację z okulistą należy odbyć już następnego dnia po zabiegu. Ma ona na celu wykluczenie ewentualnych powikłań. Przez okres około dwóch tygodni pacjentowi zaleca się noszenie na oku specjalnej osłonki, dotyczy to również nocy. Wskazane jest stosowanie specjalistycznych kropli do oczu oraz spanie najlepiej na wznak.