Powikłania po zawale serca
Występowanie powikłań po zawale serca jest zależne przede wszystkim od tego, jakie były przyczyny ataku serca, jak szybko udzielona została pomoc oraz jaki był ogólny stan pacjenta.
Możliwość uniknięcia powikłań zwiększa się, jeśli choremu została udzielona szybka i odpowiednia pomoc przedlekarska, a także hospitalizacja z leczeniem zostały wprowadzone z sukcesem kilka godzin po wystąpieniu objawów. Wraz z czasem, który mija od zawału, zwiększa się ryzyko powikłania stanu pacjenta, dlatego istotne jest, aby leczenie zostało podjęte odpowiednio szybko, zwłaszcza u osób dodatkowo cierpiących na schorzenia układu krążenia.
Umieralność przy zawale serca
Jeśli przyczyny zawału serca leżą w nieodpowiedniej kondycji zdrowotnej tego organu, to zwykle występuje bardzo ciężka forma ataku serca, która niejednokrotnie kończy się śmiercią. Przy chorobie niedokrwiennej serca czy niektórych, cięższych stanach miażdżycy, ostry zawał serca jest w stanie zabić człowieka w ciągu kilku minut, jeśli nie zostanie mu dostarczona profesjonalna opieka medyczna.
Zakłada się, że wśród pacjentów, którzy przeżyją pierwsze kilka godzin zawału, umieralność stopniowo spada. Możliwe jest niepowodzenie leczenia, zawał wtórny, albo powikłanie po przeprowadzonym zabiegu operacyjnym w szpitalu – jednak zagrożenie śmiercią u pacjentów w takich przypadkach wynosi ok. 5% i ciągle spada wraz z wprowadzaniem nowych metod diagnostyki oraz leczenia.
Ok. 10% pacjentów nadal umiera w trakcie pierwszego miesiąca przy zawale. Nieprawidłowe przyjmowane leków, zła kondycja ogólna serca i układu krążenia, dodatkowe schorzenia, powikłania pozawałowe oraz źle stosowana aktywność fizyczna oraz nieprawidłowa dieta są odpowiedzialne za ok. 15% zgonów w ciągu pierwszego roku po zawale.
Powikłania wczesne i późne
Do powikłań wczesnych zalicza się przede wszystkim ostrą niewydolność serca. Zawał może spowodować również – w krótkim czasie od pojawienia się objawów – wystąpienie tamponady serca, nagłego tętniaka serca czy rozszerzenie występowania zawału, skutkujące pogorszeniem kondycji większej części serca.
Późne powikłania zawałowe występują przede wszystkim u osób, u których zawał serca był wywołany nieprawidłową kondycją tego organu oraz całego układu krążenia. Z czasem u chorego może wystąpić tętniak serca, jak również zapalenie nasierdzia czy przewlekła niewydolność serca.
Do jednego z najpoważniejszych i najczęściej występujących powikłań zawału serca zdecydowanie należy ostra niewydolność serca. Określa się ją po przyjęciu pacjenta do szpitala oraz obserwacji jego stanu. Powagę tego stanu określa się za pomocą czterostopniowej skali, w której pierwszy stopień zawsze oznacza brak objawów niewydolności. W przypadku drugiego stopnia obserwuje się tzw. III ton serca, lekki zastój krążenia płucnego oraz niewydolność pracy serca. W III etapie występuje już obrzęk płuc, który osłuchowo daje wrażenie rzężącego, wilgotnego dźwięku, a także zapewnia zastój krążenia płucnego. Najpoważniejszy jest etap czwarty, zwykle określany od ręki – powoduje on bowiem wstrząs kardiogenny, objawiający się hipotonią, problemami z oddychaniem, obrzękiem płuc, niewydolnością serca oraz niebezpiecznym spadkiem ciśnienia krwi.
W przypadku występowania jakichkolwiek powikłań po zawale serca lekarz każdorazowo stosuje właściwe leczenie dodatkowe, często polegające na wprowadzeniu do diety chorego farmaceutyków. Dodatkowo, stan pacjenta jest uważnie monitorowany, jako że wystąpienie powikłań grozi pojawieniem się powtórnego zawału.
Artykuł powstał przy współpracy z portalem zawał serca .pl – vademecum na temat chorób związanych z układem krążeniowym.
